نقد و بررسی حرفه ای آلبوم زیر و بم زیر زمین آلبوم بسیار زیبای علی قاف که این بار گروه کنکاش این آلبوم را آنالیز کرده است. برای خواندن به ادامه مطلب بروید.
علی قاف مردی از تبار طهران!
علی قاف، مردی از تبار طهران کسی است که بعد از تک آهنگهای زیاد و فعالیت در عرصه رپ فارسی تصمیم به کار کردن روی یک آلبوم گرفت که نتیجه آن آلبوم “زیر و بم زیر زمین” است. آلبومی که یک هیپ هاپ واقعی فارسی را به نمایش گذاشته و در شعر های آن علاوه بر زیر زمین میتوان مسائل و مشکلات روی زمین را حس کرد. کشیدن دردهای جوانان و خیابان، نمایش حقیقت و زیر پوست شهر از جمله مواردی است که در آهنگهای آلبوم توجه بسیاری به آن شده و نکات ریزی در اشعار و موسیقی آهنگها وجود دارد که نیازمند دقت بیشتر برای پیدا کردن مفاهیم جدید است. دیگر خبری از اشعار و ابیات هم اندازه و دو قافیه ای نیست، و توجه قاف بیشتر معطوف به معنا و مفهوم شعر است تا زیبایی قافیه ها. نکته مثبت این اشعار اینست که علی قاف این مسائل و مشکلات را به چشم دیده، حس کرده، و به زیبایی و صادقانه روی کاغذ آورده است. صداقتی که بدون گزافه گویی و بزرگ نمایی است و همه چیز را آنطور که هست نشان میدهد، نه آنطور که میخواهد یا تصور میکند؛ به همین دلیل است که باور کردن اشعار او برای ما راحت است زیرا خود ما هم کم و بیش آنها را حس کرده و به چشم دیده ایم. اینست فرق اشعار علی قاف با برخی از کسانی که فقط از وجود این مشکلات حرف میزنند و فقط حرف میزنند! اشعاری که نوشتن آنها از پاییز ۸۶ شروع شده و تا پایان زمستان همان سال ادامه داشته است. تنها اشعار نکته قوت این آلبوم نیست و با حس بودن صدا، تکنیک های رپ و به خصوص “فلو” که قاف از پس آن بسیار خوب بر آمده نیز از نکات مثبت آلبوم به شمار میرود. زیر و بم زیر زمین یک آلبوم رپ فارسی خالص است که برای گوش های هیپ هاپی ساخته شده، نه تکرار مکررات، شنیدن عاشقانه ها و موسیقی دامبولی! زیر و بم زیر زمین را میتوان در صبح تا شب زندگی بسیاری از ما خلاصه کرد؛ “صبح مثنوی” از زندگی که با رفتن سمت رویا و عشق شروع شده اما هرچه “بالاتر” و بیشتر در عُمق “ایران” فرو بروی “تاریکی” بیشتری میبینی، در این “حس غریب” انقدر سو سو میزنی تا فانوسی پیدا کنی و به “هدف” برسی، غافل از اینکه در”خاورمیانه” کابوس طولانی تر از این حرفهاست. به ناچار “میان غم هایت” دنبال آرامش میگردی و در این “فضای سرد” چیزی جز “مرجان” (ماری جوانا) نمی یابی، غافل از اینکه که آرامش آن هم لحظه ایست… “شب خزان” تو شروع شده اما با همه ی این احوال به قول علی قاف: به روی ناامید درو باس بس // پس برو سمت رویات و عشقت // جلوتر یه تابلوس، نوشته:؛ ؛«گور بابای همه»؛ // کاری رو بکن که می‌طلبه تنت // دنیا رو خدا ساخت، بری پی آرزوهات…” در ادامه به نقد و بررسی آلبوم میپردازیم و امیدواریم این نقد و بررسی مورد قبول شما قرار بگیره. با سپاس…
توضیحاتی از زبان مهدیار آقاجانی در مورد مراحل ساخت آلبوم زیر و بم زیر زمین :
آهنگسازی و نوشتن اشعار زیر و بم زیرزمین اوائل پاییز ۸۶ آغاز شد و تا پایان زمستان ۸۶ به اتمام رسید. البته به جز اشعار قسمت‌های خوانندگان مهمان. ضبط آلبوم به دلیل مشکلات مالی و سیاسی در استودیوهای عمومی امکان‌پذیر نبود. نیافتن استودیو خصوصی مطمئن موجب شد نزدیک به یک سال در کار وقفه بیفتد. اواسط زمستان ۸۸ کمک مالی رضا سروی برای حمایت از آهنگ “بسه مفت بری” باعث شد امکان فراهم کردن یک استودیو خانگی در اتاق قافــــــــ ایجاد شود و ضبط آلبوم آغاز شد. ضبط قسمت‌های قاف، بیداد، ۷خط و اشراق یک ماه طول کشید و پس از آن آلبوم وارد مرحله‌ی میکس شد. اوائل تابستـان ۸۹ به اروپا رفتم و به دلیل مشکلات شخصی بیش از یکــــــ سال در کار وقفه افتاد. اوائل پاییز ۸۹ ضبط قسمت فدائی در پاریس انجام شد. همزمان قسمت‌های ریویل و لوکی هم در لندن ضبط شد. اواخر پاییز ۸۹ میکس آلبوم در شهرک بین‌المللی هنرها در پاریس به پایان رسید و آلبوم برای مسترینگ به استودیو “جو داچرمن” در برلین ارسال شد. حدود ده روز مسترینگ با تجهیزات آنالوگـــــــ طول کشید. پس از مسترینگ، نسخه‌ای از آلبوم برای طراحی گرافیک به “هیراد صباغیان” در کالیفرنیا ارسال شد. اواخر پاییز ۸۹ زیر و بم زیرزمین آماده‌ی پخش شد. ابتدا تصمیم بر آن بود که با آوردن قاف به اروپا، با خیالی آسوده آلبوم عرضه شود. شش ماه صرف تلاش برای ویزا گرفتن شد که بی‌نتیجه بود. به دلیـل کمبود سرمایه‌ی مالی، عرضه‌ی آلبوم در قالب سی‌دی همراه دفترچه امکـان‌پذیر نبود. در آخر قرار شد ۷ مهر ۹۰ زیر و بم زیرزمین به صورت دیجیتال عرضه شود. تمام تلاشمان برای ملموس‌تر شدن موسیقی متن زیرزمین برای اهالی آن بوده استـــــــــــ.
بررسی سیر داستانی آلبوم :
زیر و بم زیرزمین؛ مستندی به کارگردانی علی قاف، یک مستند ۱۲ قسمتی که به دو نیمه ی متفاوت از هم ولی مرتبط به هم و هماهنگـــــــ با هم تقسیم شده است. مستندی که به بیان واقعی واقعیت ها میپردازد و در نیمه ی اول چهره ی اعتراضی خودش را نشان میدهد و در نیمه ی دوم به چرایی این چهره میپردازد و در واقع روی دل خودش را نشان میدهد. در ۶ قسمت اول علی قاف به اعتراض میپردازد و اعتراض چاشنی ۶ قسمت ابتداییست؛ اعتراض به شرایط بد اجتماعی، اعتراض به اوضاع نا بسامان وطن و حتی فرا تر از اون اعتراض به شرایط اسف بار زندگی در خاورمیانه و سیاست شوم. همچنین بیان تفاوت ها و شباهت ها با لفظی شیوا و دلنشین با تشبیهات و جملاتی که احساس رو در شنونده بیدار میکند. اما در نیمه ی دوم این مستند علی قافــــــــ دلیل این همه اعتراض را بیان میکند و حرف هایش در ۶ ترکـــــــ بعد خیلی ملایم و احساسی تر بیان میشود و بیشتر جنبه ی دلنوشتــــــــ دارد و در عین با درد دل کردن پاسخ بسیاری از پرسش ها را داده و حرفای زیبایی میزند که میتواند یک سرمشق و یک خط مشی بزرگــــــــ برای همه ی جوون های فارسی زبان باشند. چون اینها تنها یک آهنگ نیستند، این حرفها تجربیاتـــــــ ارزشمند یک رپکن ایرانی هستند که در اختیار ما قرار گرفته اند. زیر بم زیر زمین سرشار از احساس است، احساساتی چون: امید و نا امیدی – خشم ، عصبانیتــــــــ و اعتراض – آرامش و دلتنگی – عشق و نفرت و… که دست به دست هم داده اند و از “زیر و بم زیرزمین” یکــــــــ آلبوم تاریخی و زیبا ساخته اند.
نقد و بررسی آهنگهای آلبوم به صورت کلی :
۰۱٫صبح مثنوی (اینترو)
صبح مثتنوی که در حکم اینتروی آلبوم زیر و بم زیرزمین میباشد به خوبی توانسته حس کلی آلبوم یا به عبارتی ” تم ” آلبوم را به مخاطب معرفی کند. استفاده از سازهای سنتی به همراه تکستی که با مضمون تعداد زیادی از ترک های آلبوم پیوستگی خاصی دارد براحتی میتواند شنونده را برای شنیدن یک آلبوم هیپ هاپ فارسی که در آن عقاید خواننده و پایبندی به آنها حرف اول را میزند آماده سازد. این قطعه شامل نمونه‌ای از آهنگ «مثنوی» از حسین علیزاده و دیالوگی با صدای عزت‌الله انتظامی از فیلم «حکم» میباشد؛ صبح مثنوی سرشار از پند و اندرزها و لطافت های نصایح دوستانه است. مدت زمان این آهنگ ۲:۴۵ است که ۱:۱۳ اون برای تاثیر گذاری بیشتر به فضا سازی پرداخته میشه و حال و هوای زیبایی رو فراهم میکنه.
تکست : ۹ ● استایل : ۹ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۸ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۷
۰۲٫بالاتر ۱ (گنگ – اعتراضی)
با آغاز آهنگ و به گوش رسیدن صدای ” گوگوش ” که بخشی از ترانه “بمون تا بمونم” را اجرا میکند شاید مخاطب در وهله اول از این انتخاب کمی متعجب شود اما رفته رفته با ادامه آهنگ و آغاز ورس علی کمی متوجه این انتخاب خواهید شد. هر چند که این انتخاب بدون شک با قسمت دوم این آهنگ یعنی بالاتر ۲ و بیتی که قاف نام گوگوش را نیز در آن می آورد و به گونه ای جنبه کنایه آمیز دارد بی ارتباط نیست. بطور کلی بالاتر ۱ را میتوان حاصل معرفی اهدافی که قاف قصد رسیدن به آنها را در ادامه فعالیت هنری خود دارد دانست به اضافه کنایه هایی که در پاره ای از اوقات نثار افرادی میکند که از دید وی تفاوت های زیادی از لحاظ طرز تفکر با او دارند. مدت زمان آهنگ ۳:۴۱ است و از لحاظ آهنگسازی و استایل خوندن میتونه در زمره ی آهنگهایی مثل : حرف های من و ۲۴ ساعت از بهرام وعاشقم از هیچکس که ریتم ۶٫۸ دارن قرار بگیره.
تکست : ۸٫۵ ● استایل : ۸ ● بیت : ۸٫۵ ● میکس مسترینگ : ۸٫۵ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۳
۰۳٫تاریکی (اجتماعی)
تاریکی را در زمره بهترین ترک های آلبوم زیر و بم زیر زمین میتوان قرار داد. علی در این ترک لحن جدیدی را برای بیان مشکلات اجتماعی انتخاب کرده و به گونه ای قصد دارد با مخاطب قرار دادن چند دسته از افراد در جامعه نظیر : مسئولین ، افراد مرفهی که غرق در لذت های پوچ و بی محتوا هستند و … تعداد کثیری از مشکلات جامعه امروزی را معرفی کند. هر چند که بر خلاف اسم این آهنگ در پایان ترک به این نکته نیز اشاره دارد که هنوز کور سوی امیدی برای خارج شدن از این منجلاب دبده میشود. در مجموع تاریکی را جزو چند ترک برتر زیر و بم زیرزمین باید دانست.
تکست : ۹٫۵ ● استایل : ۹٫۵ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۹ ● امتیاز به کل آهنگ : ۹٫۲
۰۴٫هدف (گنگ)
بخش اعظم این آهنگ همانطور که از زبان خود علی نیز گفته میشود اشاره به بیان هدفها و برنامه های او دارد اما از این ترک میتوان نتیجه گرفت که قاف اهداف خود را در این آلبوم بطور کلی به دو دسته تقسیم کرده است : دسته ی اول مربوط به اهداف وی در موسیقی می شود و دسته ی دوم اهدافی را در بر میگیرد که علی خواهان رسیدن کشورش یعنی ایران به آنها است. استایل متفاوت و فست علی قاف در این آهنگ به همراه صدای دلنشین بیداد و آواز بی نظیرش به زیباتر شدن کار کمک زیادی کرده است. آهنگسازیی مهدیار در این ترک کاملا” شرقی و ایرانی هستش مثل ترک های دیگه که واقعا” عالی کار شده اند. اما مسترینگ آهنگ هدف چنگی به دل نمیزنه و میتونه تنها نقطه ی ضعف این آهنگ در نظر گرفته بشه.
تکست : ۸ ● استایل : ۸٫۵ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۸٫۵ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۵
۰۵٫ایران (اجتماعی – سیاسی)
ای.ر.الف.نون…یا همان ایران؛ یک ترک کاملا” سیاسی – اعتراضی میباشد که به شرایط بد و آشفته اجتماعی فرهنگی و سیاسی و… در ایران اشاره میکند. این اعتراض در پایان ورس دوم قاف به اوج خود میرسد توانسته یک همکاری ماندگار از قاف بهمراه هفت خط را رقم بزند. هر چند که ورس سوم آهنگ که مربوط به هفت خط است بیشتر مضمون اجتماعی دارد اما در کل میتوان ایران را سیاسی ترین ترک آلبوم زیر و بم زیر زمین نامید. فضا سازی و آهنگسازی خوب مهدیار کاملا حال و هوای ایرانی داره و حس اعتراض رو به خوبی منتقل میکنه. شاید اگر کمی در بخش کورس آهنگ بیت سبک تری میشنیدیم ، میتوانستیم ایران را براحتی جزو ۳ ترک برتر زیر و بم زیر زمین بدانیم.
تکست : ۸٫۵ ● استایل : ۸٫۵ ● بیت : ۷٫۵ ● میکس مسترینگ : ۸ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۱
۰۶٫حس غریب (گنگ – خیابانی)
حس غریب یا بهتر است بگوییم “خیابونی های ۲″ از لحاظ محتوا در دسته ی ترک های خیابونی-گنگ-زیرمینی و تا حدودی اعتراضی قرار میگیرد. حس غریب آهنگی بود که پتانسیل تبدیل شدن به یک آهنگ گنگ و خیابونی تمام عیار را داشت اما باز هم زبان تند و لحن اعتراض آمیز قاف موحب شده حس غریب از مضامین مختلفی بهره بگیرد. چیزی که ممکن است نظر اغلب مخاطب ها را به خود جلب کند شباهت این آهنگ از لحاظ مضمون تکست در برخی از قسمت ها به آهنگ خیابونی های علی قاف است. علی قاف باز هم به بیان تفاوت های عینی خودش و امثالش با نقطه ی مقابلش میپردازه و این تفاوت ها به زیباترین شکل ممکن و با تشبیهات و استعارات و جملات کنایی جالب و شنیدنی بیان میشه و شاید جذاب ترین بخش این ترک جایی باشد که قاف مثل آهنگ خیابونی ها با کنایه های خود به سراغ یاس میرود و به سیاست کاری او اعتراض میکند. بطور کلی حس غریب را میتوان سراسر اعتراض دانست. مهدیار آقاجانی نیز در این آهنگ بسیار عالی کار کرده و از حس غریب یک ترک خیابونی- گنگ پر انرژی ساخته است.
تکست : ۹ ● استایل : ۸٫۵ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۹ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۸
۰۷٫خاورمیانه (اجتماعی – سیاسی)
شاید خاورمیانه را بتوان کمرنگ ترین آلبوم زیرو بم زیر زمین نامید.بدون شک کوتاه بودن ورس قاف در این آهنگ در این مسئله بی تاثیر نبوده است اما به هر حال همکاری با کریم دنیس توسط یک رپر ایرانی برای دومین بار و بعد از سروش هیجکس تا حدودی جور کوتاه بودن ورس قاف را کشیده است. در مجموع خاورمیانه نیز همان سیر اعتراضی آلبوم را ادامه می دهد. علی قاف در این ترک زندگی در خاور میانه و جهان سوم رو مورد بررسی قرار میده و به بهترین شکل حقایقی تلخ رو در مورد خاور میانه بیان میکنه.اعتراض به شرایط بد و فریادی از این همه خون ریزی و جنگ و فقر بدبختی و عقب ماندگی و…که بر سر حاکمان سلطه گر و جهان خوار میزنه که چنین شرایطی رو برای ما مردم ایجاد کرده اند و ما به قولی همه زیر تیغ قرار داریم و توی باتلاقی به نام خاور میانه غرق شدیم که با دست و پا زدن بیشتر هم غرق میشیم و این تلاش ها بیهوده خواهد بود و افسوس که وطن ما در خاور میانه قرار داره و ما هم شامل این همه بد بختی شدیم. بعد از علی قاف لوکی هنر نمایی میکنه و ورس خودش رو به زیان انگلیسی اجرا میکنه که این آهنگ رو به یک آهنگ بین المللی دو زبانه (فارسی-انگلیسی) تبدیل کرده.آهنگسازی این کار بسیار شنیدنی و متناسب با حال و هوای متن آهنگ است و این قطعه شامل نمونه‌ای از آهنگ «اندوه» از حسین علیزاده میباشد که باید به مهدبار آقاجانی به خاطر این نمونه برداری های دقیق و تمیزش(سمپلینگ) تبریک گفت.
تکست : ۸٫۵ ● استایل : ۸ ● بیت : ۸ ● میکس مسترینگ : ۸ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۱
۰۸٫فضای سرد (اجتماعی – اعتراضی)
بهترین ترک آلبوم از دید مخطبان ، نامی است که میتوان با اطمینان برای فصای سرد آلبوم زیر و بم زیرزمین برگزید. شاید پرداختن به نقد این آهنگ بدون نام بردن از تمامی ویژگی های فنی این ترک از بیت مهدیار و میکس و مستر حرفه ای گرفته تا تکست زیبای قاف و فلوی مناسبش مقدور نباشد. فضای سرد از جو خیابان ها و داستان زندگی افرادی سخن میگوید که براستی فضای سردی بر آنها حاکم شده است. این ترک از هر نظر کامل و بسیار فنی و دقیق و زیباست. فضای سرد سرشار از حس است؛ حس هایی چون درد-غم-ترس و شکایت-نا امیدی-و..میباشد.حقیقت که بسیار تلخ و غمناک است به زیبایی توسط علی قاف بیان میشه و حسی که در تک تک کلمات قاف قرار داره به هر شنونده ای منتقل میشه. صدای لطیف اشراق و آواز سرشار از احساس بیداد زیبایی این آهنگ رو دو چندان کرده و باز هم مهدیار آقاجانی هنر خودش رو به رخ همگان کشیده و حس و فضاسازی عالی او از این ترک یک اثر به یاد ماندنی ساخته است.
تکست : ۱۰ ● استایل : ۱۰ ● بیت : ۱۰ ● میکس مسترینگ : ۱۰ ● امتیاز به کل آهنگ : ۱۰
۰۹٫مرجان (مواد!)
باز هم به یکی دیگر از ترک های زیبای آلبوم زیر و بم زیرزمین می رسیم. استفاده از قطعه ای از آهنگ «سهم من» از خانوم مرجان در این آهنگ به اضافه تکست فوق العاده ی علی قاف که مطمئنا هر شنونده ای را در وهله اول به اشتباه میندازد به قرار گرفتن این ترک در بین چند ترک برتر آلبوم کمک شایانی کرده است. علی قاف در این ترک از حربه ای استفاده کرد که پیش از این در ترک هزاری و البته به شکلی دیگر استفاده کرده بود. شاید این تیزهوشی علی قاف در استفاده از تکستی دو پهلو در کمتر آهنگی در رپ فارسی به چشم بخورد. از معدود اشکالات این ترک میتوان به میکس و مسترینگ نه چندان مناسب کار در ورس مهرک ریویل اشاره کرد که کمی از زیبایی این ترک کاسته بود.اما به هر حال ماریجوانا یا همان مرجان علی قاف ترک فوق العاده ای بود. میکس و مسترینگ آهنگ مرجان چنگی به دل نمیزنه و جو داچرمن در مسترینگ اصلا” خوب کار نکرده.
تکست : ۸٫۵ ● استایل : ۹ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۷٫۵ ● امتیاز به کل آهنگ : ۸٫۵
۱۰٫میان غمهایم (گنگ – اعتراضی)
از میان غمهایم میتوان به عنوان بهترین فیت رپ آلبوم زیر و بم زیر زمین یاد کرد. شاید از این پس بتوان از زوج قاف و فدایی نیز به عنوان یکی از بهترین زوج های تاریخ رپ فارسی یاد کرد ! استایل زیبای فدایی در این ترک بدون شک موجب شده است که این ترک در هر دو بخش ( یعنی چه بخشی که مربوط به قاف است و چه بخشی که مربوط به فدایی است ) حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد. در این آهنگ آلبوم علی یاد آهنگهای قدیمیش رو زنده میکنه و میانه غم هایم همه ی شنوندگان رو به یاد آهنگ بی نظیر و فوق العاده احساسی بیا پیشم (تصویر من) میندازه. با اینکه از قسمت های همون آهنگ در این قطعه استفاده شده اما کاملا” با آهنگ بیا پیشم متفاوت هست. این آهنگ در دسته ی آهنگ های دلنوشت قرار میگیره و علی بعضی حرفاش رو در این کار تغییر میده و در کنار افسوس خوردن و درد دل کردن رنگ و بوی اجتماعی و اعتراضی تر به نوشتش میده و همواره اعتراض و شکایت رو چاشنی کلمات زیبای خودش میکنه.اشکان فدایی در این کار با علی همکاری کرده و در ورس ۲ او نیز به خوبی قاف ظاهر میشه و همون مسیر علی رو ادامه میده.از صدای بیداد در آهنگ بیا پیشم در کروس این قطعه استفاده شده(البته با افکت). ضمنا باید از سمپل زیبایی که مهدیار در ساخت بیت این ترک استفاده کرده است نیز یاد کرد. مثل همیشه آهنگسازی و میکس مهدیار بسیارعالیه.اما مسترینگ جو داچرمن جالب از آب در نیومده. در کل میان غمهایم از جمله ترک های ماندگار این آلبوم بود.
تکست : ۹ ● استایل : ۹٫۵ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۸٫۵ ● امتیاز به کل آهنگ : ۹
۱۱٫بالاتر ۲ (اعتراضی)
یک ترک کلاسیک هیپ هاپ بسیار زیبا در بالاتر ۲ به مخاطب عرضه شد ! بدون شک از تکست زیبای علی قاف در این آهنگ به همراه بیت مهدیار میتوان به عنوان بارزترین دلایل زیبا شدن این ترک نام برد. این ترک از نظر مضمون نیز کماکان از لحن تند علی قاف که هیج ابایی از انتقاد کردن از چیزی ندارد بهره زیادی میبرد. ضمنا از پیوستگی مضمونی این ترک به قسمت اول بالاتر نیز نمیتوان غافل شد. علی قاف همچنان حال و هوای اعتراضی خودش رو در این ترک هم حفظ کرده و در این ترک اشاره میکنه که چرا از صدای خانوم گوگوش در قسمت اول استفاده کرده و حرفای جالب و شنیدنی دیگه که به زیبایی این آهنگ افزوده. آهنگسازی و میکس مهدیار هم بسیار خوب و شنیدنی هستش و مسترینگ کار هم خیلی خوب شده و در کل سری بالاتر رو میتونیم جزو ترک های گنگ آلبوم به حساب بیاریم که هر دو قطعه بسیار زیبا و شنیدنی شدند.
تکست : ۹ ● استایل : ۹ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۹ ● امتیاز به کل آهنگ : ۹
۱۲٫شب خزان (اوترو)
شب خزان حکم اوتروی آلبوم زیر و بم زیر را دارد. استفاده از سمپل های فوق العاده زیبا در این ترک باری دیگر موید قدرت بالای مهدیار آقاجانی در ساخت بیت های بی نظیر است. در این ترک نیز قاف به مسائلی اشاره میکند که در طول آلبوم و ترک های قبل نیز به سراغ آنها رفته بود و به گونه ای قصد داشت در آخرین ترک آلبوم خود نیز این مسائل را یادآوری کند. در کل شب خزان بیش از اینکه زیبا باشد ناراحت کننده است ! چون با تمام شدن آن یکی از زیباترین آلبوم های تاریخ رپ فارسی نیز تمام میشود البته تا زمانی که دوباره به سراغ صبح مثنوی نرویم و مریض نشویم ! آهنگسازی بی نظیر این قطعه حس پایان یک داستان غم انگیز رو داره و انتخاب این ترک به عنوان ترک پایانی آلبوم چقدر مناسب بوده که باید از این جهت به علی قاف و مهدیار عزیز تبریک گفت.این قطعه شامل نمونه‌ای از موسیقی متن فیلم «مالهالند درایو» از دیوید لینچ و نمونه‌ای از آهنگ «شد خزان» از جواد بدیع‌زاده میباشد که باز هم شاهد هنر سمپلینگ و میکس مهدیار هستیم و در کل “شب خزان” میتونه جزو بهترین های آلبوم زیر و بم زیرزمین قرار بگیره.
تکست : ۹ ● استایل : ۸٫۵ ● بیت : ۹ ● میکس مسترینگ : ۹ ● امتیاز به کل آهنگ :
نقد و بررسی فنی :
آهنگسازی این مجموعه بر عهده یکی از با استعدادترین و با تجربه ترین هیپ هاپ پرودیوسر های ایرانی است که نام او را چندین و چند بار در کار های “قاف، هیچکس، نماینده و…” شنیده ایم. او که همیشه از طرف سروش هیچکس به عنوان “نابغه” یاد می شود در این آلبوم تمام توان خود را برای یک نو آوری ساده ولی چشم گیــــــــر انجام میدهد. تلفیق ساز های اصیل ایرانی و شرقی (سه تار، نی، سنتور) با سبک الکترونیکــــــــ ، میزان سه چهارم (که سال ۸۶ یک نو آوری بزرگــــــــ به شمار می آمد) از جمله این نو آوری های ذهن خلّاق مهدیار بوده اند. در سه اثر از این آلبوم شاهد الهام گرفتن از صدای هنرمندانی چون ” استاد عزّت الله انتظامی، گوگوش و مرجان” هستیم که فضای نوستالژیکــــــــ و زیبایی به آهنگ می دهد. در چندین ترک از آلبوم مثل صبح مثنوی و بالاتر۲ و… ضرب بیت هماهنگ با متن رپکن بصورت “Reverb” و حجیم در می آمد که از نکات ظریفـــــــ آهنگسازی پُست مُدرن مهدیار است که همیشه به دنبال تنوع بیشتر بوده و هست. با وجود نواقص کوچکی که در بعضی از آثار دیده میشد کلام رسای این مجموعه باعث ماندگاری روز افــــــــــــــزون آن میشود.
بررسی کلی ؛ نقاط ضعف و قوت آلبوم زیر و بم زیر زمین :
به طور کلی از نقاط قوت آلبوم میتوان به شعر های زیبای علی قاف و بازگو کردن بُعد و شرایط مختلف زندگی اشاره کرد. همچنین آهنگسازی آلبوم هر چند توی بعضی از ترک ها کمی شلوغ هست اما قابل قبول بوده و مهدیار آقاجانی از ابتکارات زیادی توی آهنگسازی استفاده کرده است. آهنگهایی که با همکاری بیداد خونده شده بسیار زیبا بوده و سبک بیداد بخوبی تونسته با تک آلبوم و علی قاف هماهنگ بشه و به زیبایی ترک ها اضافه کنه. هرچند فیت های خوب دیگری نظیر: فدائی، هفت خط و… در آلبوم وجود داشت اما اگر یک فیت بزرگتر توی آلبوم بود شاید به کامل تر شدن آلبوم کمک بیشتری میکرد. از نقاط ضعف اصلی این آلبوم میشه به کروس های آلبوم اشاره کرد که جز بعضی از ترک ها نظیر “هدف” ، “فضای سرد”و “تاریکی” جذابیت خاصی ندارند. شلوغ بودن بیش از حد بعضی از آهنگها ضعف بعدیست، این موضوع سلیقه ای هست ولی استایل علی قاف در بعضی از آهنگها عوض میشه اما خوب عوض نمیشه و جذاب نیست و بر عکس زننده است. استایل علی قاف در اکثر تراکها یکنواخت بوده و آلبوم برای افراد عادی و افرادی که عاشق علی قاف نیستن ، خسته کننده است اما باید به این نکته هم اشاره کرد که هدف علی قاف در این آلبوم عامه پسند خواندن نبوده است. در أخر بایدگفت که آلبوم “زیر وبم زیر زمین” به طور کلی آلبومی بسیار زیباست و جا داره به علی قاف و مهدیار تبریکـــــــــ بگیم.
بهترین آهنگهای آلبوم از نظر فنی و مخاطبان :
ترین آهنگهای آلبوم از دو نظر چیده شدن ؛ ۱٫ از نظر آنالیزی و فنی ۲٫از نظر شنوندگان و مخاطبان ؛ لازم به ذکره خیلی از ترک ها در یک سطح و امتیاز مشابه هستن و در بخش اول با توجه به امتیازاتی که بهشون داده شده چیده شدن . اختلاف امتیازات آهنگها با یکدیگر هم کم هست . پس اگه به نظرتون آهنگی بهتر از آهنگ دیگه ای هست برمیگرده به نظر شخصیتون چون در اینجا دید کلی هست و به همین خاطر نظر مخاطبان طی مدتی که آلبوم منتشر شده رو هم قرار دادیم .
بهترین آهنگهای آلبوم از نظر آنـالیـزی : فضــــــای ســـــــرد ، تاریکــــــی ، میــــــان غــــــم هــــــایم ، بــــــالاتر ۲ ، حــــــس غریبـــــــــ ، شبـــــــ خــــــزان ، صبــــح مثنــــوی ، هدفــــــــ ، مرجـــــــان ، بـــــالاتر ۱ ، ایــــــران ، خاورمیـــــانه بهترین آهنگهای آلبوم از نظر مخاطبـــان : فضــــــای ســــــرد ، تاریکــــــی ، میــــــان غــــــم هــــــایم ، شبــــــ خــــــزان ، حــــــس غزیبــــــ ، مرجـــــــان ، بـــــــالاتر ۲ ، صبــــــح مثنـــــــوی ، هدفــــــــ ، بـــــــالاتر ۱ ، ایـــــــران ، خاور میــــــانه
پیشنهاد دانلود
